Haşimoto Tiroit İltihabı (Otoimmün Tiroidit)
Haşimoto Tiroit İltihabı (Otoimmün Tiroidit)
Haşimato tiroit iltihabı oto immün tiroidit, en sık görülen tiroit iltihabı türüdür. Tıbbi yazılarda; Haşimoto hastalığı, halk arasında ise Haşimato hastalığı olarak yazılır. Bu yazıda her iki kelimeyi de kullanacağız.
Haşimato hastalığında (Haşimato tiroidit’i), bir otoimmün (oto-immün) hastalıktır. Yani bağışıklık sisteminin bir hastalığıdır. Haşimoto hastalığında (Haşimoto tiroidit’i); hastanın bağışıklık sistemi, hastanın kendi tiroit isimli organı, tiroit dokusunu, tiroid hücrelerini, troit hücrelerindeki bazı enzimleri, organelleri ve molekülleri “yabancı” olarak görür ve bunlara karşı “mikrop” muamelesi yapar. Böylece, hastanın kendi bağışıklık sistemi, hastanın kendi troit’ine karşı savaşır, onlara saldırır; onları yok etmek için mikropları yok etmekte kullandığı antikorları ve hücreleri kullanır.
Hastanın kendi tiroid hücrelerine saldıran antikorlara, tiroit otoantikorları (troid oto-antikorları) diyoruz. Haşimoto hastalığının oluşmasında en etkin rolü oynayan tiroid oto-antikoru; anti-tiroid peroksidaz (anti-tpo) antikorudur. Bu antikor, tiroid hücrelerinde hasar oluşturabilir.
Haşimato tiroidit hastalığında; hastanın kanında yükselen diğer bir otoantikor da anti-tiroglobulin antikorudur (anti-tg antikoru). Bu oto-antikor, daha ziyade, tiroid iltihabının şiddetini göstermesi açısından önem taşır.
İltihap denilse de, cerahat değildir. Haşimoto tiroidit hastalığı, cerahatsiz ve mikropsuz bir iltihap türüdür.
Haşimoto tiroidit’inde tiroid otoantikorlarının tiroit hücrelerinde yarattığı olumsuz etki ve hasardan dolayı tiroit hücrelerinin hormon üretme kapasitesi, yeteneği ve gücü düşebilir ve tiroid hormon yetmezliği (tiroit hormon azlığı) ortaya çıkabilir (hipotiroidi oluşabilir), hastanın kanında TSH yükselir.
Ancak bazı hastalarda; Haşimoto hastalığı mevcut olsa bile, kısa ve orta vadede, tiroit organı yeterli düzeyde troid hormonu üretebilir, tiroid hormon yetmezliği (tiroit hormon azlığı) ortaya çıkmayabilir (hipotroidi oluşmayabilir).
Hatta, bazı genç hastalarda, kısa ve orta vadede, tiroid bezesine karşı oluşan oto-antikorların hastadaki düzeyleri azalabilir, bağışıklık sistemi ve tiroit isimli organ kendi kendini tamir edebilir ve hiçbir olumsuz fonksiyon bozukluğu veya kalıcı hasar oluşmadan tümüyle iyileşebilir.
Haşimoto tiroidit hastalığı; en sıklıkla kadın hastalarda görülür ancak erkeklerde de görülebilen bir hastalıktır.
Haşimato hastalığı mevcut olan hastalarda, ileriki yıllarda tiroit papiller kanseri görülme ihtimalinin daha yüksek olduğuna dair yayınla mevcuttur. Ancak, bu konuda aksi görüşte olan makaleler ve yayınlar da vardır.
Haşimoto hastalığı yeterli ve doğru tedavi edilirse, bu hastalar normal günlük yaşam ve fonksiyonlar gösterir. Ancak geç teşhis edilmiş, uzun süre TSH’ı yüksek kalmış hastalarda tiroid dokusundaki harabiyetin ciddi boyutlara ulaşması, guatr (tiroit isimli organın büyümesi), troit nodülü ve tiroid hormon yetersizliği ortaya çıkması mümkündür.
Haşimato hastalarında en sık görülen şikayetler; kabızlık, çarpıntı, saç ve tırnak kalitesinde bozulma, ciltte kabalaşma kuruma pullanma, kalp ritm bozukluğu, kilo artışı, adet düzensizliği, hamile kalmakta güçlük, isteksizlik, kötümser ruh hali, artmış depresyona eğilimdir.
Haşimato tiroidit hastalığının tanısı (teşhisi) için;
• Muayene,
• Tiroit hormonlarının ölçümü,
• Tiroit otoantikorları ölçümü,
• Tiroid ultrasonografisi,
• Tiroit sintigrafisi (sadece bazı hastalarda).
• Tiroit ince iğne aspirasyon biyopsisi TİİAB (sadece bazı hastalarda)
uygulanabilir. Ancak diğer tiroit hastalıklarından ayırt etmek için (ayırıcı tanıda) başka bazı ilave testler ve incelemeler de yapılabilir.
Tiroid iltihabı (troidit) tedavisi için;
• Tiroit hormon ilaçları (bazı hastalarda destek amaçlı)
• Selenyum tedavisi
uygulanabilir. Ancak hastanın klinik durumuna göre ilave tedaviler de uygulanabilir.
Selenyum tedavisi; üzerinde geniş tabanlı uzlaşı sağlanmış bir konu değildir. Bazı hekim ve araştırmacılar bu tedaviyi savunurken diğer bzı hekim ve araştırmacılar karşıt görüştedirler.
Haşimato hastalarının tedavisi uzun yıllar, bazı hastalarda ömür boyu sürebilir.
Haşimoto tiroidit hastalığı olan hastaların; uzun yıllar hekim kontrolü ve takibi gerekebilir.
Not: Bu sayfa henüz tamamlanma, güncellenme aşamasındadır. Bilgilerde küçük değişiklikler, düzeltmeler, eklemeler olabilir.