Medüller Tiroid Kanserleri
Medüller Tiroid Kanserleri
Tiroid medüller kanserleri; özel bir kanser türüdür. Seyrek olarak görülür. Tiroid medüller kanserleri; troid isimli organının C-hücrelerinde gelişir. Tiroid medüller kanserlerinin, vücutta bulunan nöroendokrin hücreleriyle, dokularıyla ve nöroendokrin kanserleriyle ilişkisi mevcuttur. O nedenle, tiroid medüller kanserleri, bir çok yazılı kaynakta; nöroendokrin kanserleri içinde sıralanır. Medüller tiroit kanseri hücreleri; kalsitonin isimli bir hormon üretir.
Bu kanser türlerinde; bazı hastalarda medüller troid kanseri; böbreküstü bezi, pankreas, mide ve akciğerde gelişen nöroendokrin kanserlerle beraber ortaya çıkabilir ki bu durumda ailesel genetik geçiş söz konusudur (familyal tip). Ancak hastaların çoğunluğunda ailesel genetik geçiş ve diğer organlardaki nöroendokrin tümörlerle ilişki bulunmaz (sporadik tip).
Medüller tiroid kanserleri; bazen papiller tiroit kanseri veya follüküler troid kanseri ile birlikte olabilir.
Tiroid çevresindeki boyun lenf düğümlerine, akciğerler arasındaki boşluğa (mediasten’e) ve karın içindeki lenf düğümlerine veya daha uzak organ ve dokulara yayılabilir (metastaz yapabilir).
Genel mesleki anlayış olarak; medüller troid kanserleri hastayı öldürmeyen, kolay tedavi edilen, uzak organ ve dokulara yayılmayan (metastaz yamayan) kanserler olarak kabul edilir. Ancak, teşhisten sonra çok hızlı akciğerler arası boşluğa (mediasten’e) ve karın içindeki organ ve lenf düğümlerine yayılım gösteren (metastaz yapan, uzak organ ve dokulara yayılan, tedavilere cevap vermeyen veya tedavi imkanı hiç bırakmayan ölümcül medüller tiroit kanserleri de görülmektedir.
Tiroid medüller kanseri tanısı (teşhisi) için:
• Muayene,
• Troid ultrasonografisi,
• Troid sintigrafisi,
• Kanda kalsitonin, tiroid hormonları ölçümleri,
• Tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi,
uygulanır. Ancak diğer tiroit hastalıklarından ayırt etmek için (ayırıcı tanıda) başka bazı ilave testler ve incelemeler de yapılabilir. Tiroid medüller kanseri şüphesi olan hastalarda, tedavi öncesinde ilave özel sintigrafik ilaçlar ve yöntemler ile görüntüleme tekrarlanabilir: iyot 123 I-123 veya iyot 131 I-131 MIBG, Tc-99m (V) DMSA, Tc-99m MIBI, gallium 68 Ga-68 PET/CT, flor 18 F18-Dopa tüm vücut görüntüleme gibi.
Tiroid medüller kanseri tedavisi
Troid medüller kanserleri; ameliyatla tiroid isimli organın ve çevresindeki lenf düğümlerinin tümüyle çıkarılması ile tedavi edilir. Bu tedavilerden sonra hastanın ihtiyaç duyduğu troit hormonları ağız yoluyla hap şeklinde verilir. Ancak eğer medüller tiroit kanseri ameliyattan sonra vücudun uzak bölgelerine yayılmış (mestastaz yapmış) ise yeni bazı ilave radyonüklid tedavi yöntemlerine başvurmak gerekir: örneğin yüksek doz iyot 131 I-131 MIBG veya lutesyum 177 Lu-177 DOTATATE tedavisi gibi.
Ancak hastanın klinik durumuna göre ilave tedaviler de uygulanabilir.
Tedavi Sonrası Takip
Tiroid medüller kanseri hastalarının uzun süre uzman hekim takibi ve kontrolü altında bulunması gerekir. Bu süre içinde hastanın ihtiyaç duyduğu ve kullandığı tiroid hormonlarının ince ayarı yapılır, tiroid medüller kanserinin nüks edip etmediği;
• Kanda kalsitonin ölçümü,
• Tiroit ultrasonografisi,
• Gerektiğinde iyot123 I-123 veya iyot 131 I-131 MIBG, Tc-99m (V) DMSA, Tc-99m MIBI, galyum 68 Ga-68
PET/CT, flor 18 F18-DOPA tüm vücut tarama ile araştırılır.
Bu takip; bazı tiroit medüller kanseri hastalarında ömür boyu sürerken, diğer bazı hastalar 5 yıl takipten sonra uzun aralıklı kontrol şartı ile takipten çıkarılabilir.
Not: Bu sayfa güncellenebilir, bilgilerde küçük değişiklikler, düzeltmeler, ilaveler olabilir.