1) Papiller Tiroid Kanserleri

En yaygın tiroid kanseri türü; tiroid papiller kanseridir. Bir çok hastada hiçbir şikayete neden olmadan ortaya çıkar. Tiroid çevresindeki boyun lenf düğümleri, yağ tabakası, damarlar ve kaslara yayılım (metastaz) gösterebilir.

Ancak; koltuk altındaki lenf düğümleri, akciğerler, akciğerler arasındaki boşluğa (mediasten’e) ve daha uzak bölgelere de yayılabilir (metastaz yapabilir).

Bazı hastaların tiroid papiller kanseri dokusunda özel genetik değişimler ve işaretler saptanırken hastaların çoğunda genetik özellik yoktur.

Genel mesleki anlayış olarak; papiller troit kanserleri ''hastayı öldürmeyen, kolay tedavi edilen, uzak organ ve dokulara yayılmayan (metastaz yapmayan) kanserler'' olarak kabul edilir. Ancak, teşhisten sonra çok hızlı seyreden, uzak organ ve dokulara yayılan, tedavilere cevap vermeyen veya başından itibaren tedavi imkanı hiç bırakmayan ölümcül papiller troid kanserleri de görülmektedir.

Tiroid papiler kanserinin tanısı (teşhisi) için:
•    a) Muayene, 
•    b) Troid ultrasonografisi, 
•    c) Troid sintigrafisi, 
•    d) Kanda tiroid hormonları ve tiroit oto-antikorları ölçümleri, 
•    e) Tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi,
uygulanır. Ancak diğer tiroit hastalıklarından ayırt etmek için (ayırıcı tanıda) başka bazı ilave testler ve incelemeler de yapılabilir.

Tiroid papiller kanserinin tedavisi

Troid papiller kanserleri; ameliyatla tiroid isimli organın ve çevresindeki lenf düğümlerinin tümüyle çıkarılması ve ameliyattan sonra radyoaktif iyot tedavisi (I-131 tedavisi) uygulaması ile tedavi edilir. Bu tedavilerden sonra hastanın ihtiyaç duyduğu troid hormonları ağız yoluyla hap şeklinde verilir. Ancak hastanın klinik durumuna göre ilave tedaviler de uygulanabilir.

Tiroid papiller kanseriyle ilgili olarak, son yıllarda daha muhafazakar cerrahi tedavi şekilleri ve hatta daha sınırlı radyoaktif iyot I131 uygulama seçenekleri öneren yayınlar ve araştırmacılar mevcuttur.
 

Papiller tiroid kanserinin tedavi sonrası takibi

Tiroid papiller kanseri hastalarının uzun süre uzman hekim takibi ve kontrolü altında bulunması gerekir. Bu takip süresi içinde hastanın ihtiyaç duyduğu ve kullandığı tiroid hormonlarının ince ayarı yapılır, kanserin nüks edip etmediği;

•   a) Kanda tiroglobulin ölçümü, 
•   b) Tiroit ultrasonografisi,
•   c) Gerektiğinde iyot-131 (I-131) tüm vücut tarama ile araştırılır. 

Bu takip bazı tiroit papiller kanseri hastalarda ömür boyu sürerken, diğer bazı hastalar 5 yıl takipten sonra uzun aralıklı kontrol şartı ile takipten çıkarılabilir.

2) Folliküler Tiroit Kanserleri

İkinci en yaygın tiroid kanseri türü; troid folliküler kanseridir. Bir çok hastada hiçbir şikayet olmadan ortaya çıkarken, diğer bazı hastalarda hipertiroidi (zehirli guatr) şikayetine neden olarak ortaya çıkabilir. İyot eksikliği olan bölgelerde yaşayanlarda daha yaygın görülebilir.

Follüküler troit kanserleri; boyun ve koltuk altındaki lenf düğümlerine, akciğerler, akciğerler arasındaki boşluğa (mediasten’e) ve daha uzak organ ve dokulara yayılabilir (metastaz yapabilir), ancak tiroid çevresindeki boyun lenf düğümleri, yağ tabakası, damarlar ve kaslara da yayılım (metastaz) gösterebilir. 

Bazı hastaların tiroit folliküler kanseri dokusunda özel genetik değişimler ve işaretler saptanırken hastaların çoğunda genetik özellik yoktur.

Genel mesleki anlayış olarak; follüküler troit kanserleri hastayı öldürmeyen, kolay tedavi edilen, uzak organ ve dokulara yayılmayan (metastaz yapmayan) kanserler olarak kabul edilir. Ancak, teşhisten sonra çok hızlı seyreden, uzak organ ve dokulara yayılan, tedavilere cevap vermeyen veya tedavi imkanı hiç bırakmayan ölümcül follüküler troid kanserleri de görülmektedir.

Tiroid folliküler kanserinin tanısı (teşhisi) için:
•    a) Muayene, 
•    b) Troid ultrasonografisi, 
•    c) Troid sintigrafisi, 
•    d) Kanda tiroid hormonları ve tiroit oto-antikorları ölçümleri, 
•    e) Tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi,
uygulanır. Ancak diğer tiroit hastalıklarından ayırt etmek için (ayırıcı tanıda) başka bazı ilave testler ve incelemeler de yapılabilir.

Tiroit folliküler kanseri mikroskobik tanısıyla ilgili olarak; son yıllarda farklı görüşler yayınlanmış olup uç noktalarda bu kanserlerin “kanser olarak kabul edilmemesi” yönünde tezler savunanlara rastlamak dahi mümkündür. 

 

Tiroit folliküler kanserinin tedavisi

Follüküler tiroid kanserleri; ameliyatla troid isimli organın ve çevresindeki lenf düğümlerinin tümüyle çıkarılması ve radyoaktif iyot tedavisi (I-131 tedavisi) ile tedavi edilir. Bu tedavilerden sonra hastanın ihtiyaç duyduğu tiroid hormonları ağız yoluyla hap şeklinde verilir. Ancak hastanın klinik durumuna göre ilave tedaviler de uygulanabilir.

Tiroit folliküler kanseri tedavisi ile ilgili olarak son yıllarda daha muhafazakar cerrahi tedavi şekilleri ve hatta daha sınırlı radyoaktif iyot uygulama seçenekleri öneren yayınlar ve araştırmacılar mevcuttur.

 

Follüküler tiroid kanserinin tedavi sonrası takibi

Tiroit folliküler kanseri hastalarının uzun süre uzman hekim takibi ve kontrolü altında bulunması gerekir. Bu süre içinde hastanın ihtiyaç duyduğu ve kullandığı tiroid hormonlarının ince ayarı yapılır, tiroit folliküler kanserinin nüks edip etmediği;

•    a) Kanda tiroglobulin ölçümü, 
•    b) Tiroid ultrasonografisi,
•    c) Gerektiğinde radyoaktif iyot-131 (I-131) tüm vücut tarama ile araştırılır. 

Bu takip; bazı tiroit folliküler kanseri hastalarında ömür boyu sürerken, diğer bazı hastalar 5 yıl takipten sonra uzun aralıklı kontrol şartı ile takipten çıkarılabilir.

 

Karışık (Mikst) Tip Tiroit Kanserleri

Mikst tip tiroid kanseri türünde; tiroid kanseri dokusu içinde aynı anda hem papiller kanseri hücreleri hem de folliküler kanseri hücreleri mevcuttur. Bazı hastalarda; papiller ve follüküler tiroid kanseri hücre grupları birbiriyle yakın ilişki içinde aynı odak içinde olabileceği gibi diğer bazı kanser türlerinde tiroid isimli organın içinde papiller ve follüküler tiroit kanserleri aynı anda ayrı odaklar halinde bulunur.

Mikst tip tiroid kanserlerinde tanı, tedavi ve takip yöntemleri; yukarıda açıklanan papiller troid kanseri ve follüküler tiroid kanserlerinde olduğu gibidir.

3) Medüller Tiroid Kanserleri

Tiroid medüller kanserleri; özel bir kanser türüdür. Seyrek olarak görülür. Tiroid medüller kanserleri; troid isimli organının C-hücrelerinde gelişir. Tiroid medüller kanserlerinin, vücutta bulunan nöroendokrin hücreleriyle, dokularıyla ve nöroendokrin kanserleriyle ilişkisi mevcuttur. O nedenle, tiroid medüller kanserleri, bir çok yazılı kaynakta; nöroendokrin kanserleri içinde sıralanır. Medüller tiroit kanseri hücreleri; kalsitonin isimli bir hormon üretir.

Bu kanser türlerinde; bazı hastalarda medüller troid kanseri; böbreküstü bezi, pankreas, mide ve akciğerde gelişen nöroendokrin kanserlerle beraber ortaya çıkabilir ki bu durumda ailesel genetik geçiş söz konusudur (familyal tip). Ancak hastaların çoğunluğunda ailesel genetik geçiş ve diğer organlardaki nöroendokrin tümörlerle ilişki bulunmaz (sporadik tip).

Medüller tiroid kanserleri; bazen papiller tiroit kanseri veya follüküler troid kanseri ile birlikte olabilir.
Tiroid çevresindeki boyun lenf düğümlerine, akciğerler arasındaki boşluğa (mediasten’e) ve karın içindeki lenf düğümlerine veya daha uzak organ ve dokulara yayılabilir (metastaz yapabilir).

Genel mesleki anlayış olarak; medüller troid kanserleri hastayı öldürmeyen, kolay tedavi edilen, uzak organ ve dokulara yayılmayan (metastaz yamayan) kanserler olarak kabul edilir. Ancak, teşhisten sonra çok hızlı akciğerler arası boşluğa (mediasten’e) ve karın içindeki organ ve lenf düğümlerine yayılım gösteren (metastaz yapan, uzak organ ve dokulara yayılan, tedavilere cevap vermeyen veya tedavi imkanı hiç bırakmayan ölümcül medüller tiroit kanserleri de görülmektedir.

Tiroid medüller kanseri tanısı (teşhisi) için:
•    a) Muayene, 
•    b) Troid ultrasonografisi, 
•    c) Troid sintigrafisi, 
•    d) Kanda kalsitonin, tiroid hormonları ölçümleri, 
•    e) Tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi,

uygulanır. Ancak diğer tiroit hastalıklarından ayırt etmek için (ayırıcı tanıda) başka bazı ilave testler ve incelemeler de yapılabilir. Tiroid medüller kanseri şüphesi olan hastalarda, tedavi öncesinde ilave özel sintigrafik ilaçlar ve yöntemler ile görüntüleme tekrarlanabilir: iyot 123 I-123 veya iyot 131 I-131 MIBG, Tc-99m (V) DMSA, Tc-99m MIBI, gallium 68 Ga-68 PET/CT, flor 18 F18-Dopa tüm vücut görüntüleme gibi. 

 

Tiroid medüller kanserinin tedavisi

Troid medüller kanserleri; ameliyatla tiroid isimli organın ve çevresindeki lenf düğümlerinin tümüyle çıkarılması ile tedavi edilir. Bu tedavilerden sonra hastanın ihtiyaç duyduğu troit hormonları ağız yoluyla hap şeklinde verilir. Ancak eğer medüller tiroit kanseri ameliyattan sonra vücudun uzak bölgelerine yayılmış (mestastaz yapmış) ise yeni bazı ilave radyonüklid tedavi yöntemlerine başvurmak gerekir: örneğin yüksek doz iyot 131 I-131 MIBG veya lutesyum 177 Lu-177 DOTATATE tedavisi gibi. Ancak hastanın klinik durumuna göre ilave tedaviler de uygulanabilir.

Medüller tiroid kanserinin tedavi sonrası takibi

Tiroid medüller kanseri hastalarının uzun süre uzman hekim takibi ve kontrolü altında bulunması gerekir. Bu süre içinde hastanın ihtiyaç duyduğu ve kullandığı tiroid hormonlarının ince ayarı yapılır, tiroid medüller kanserinin nüks edip etmediği;

•    a) Kanda kalsitonin ölçümü, 
•    b) Tiroit ultrasonografisi,
•    c) Gerektiğinde iyot123 I-123 veya iyot 131 I-131 MIBG, Tc-99m (V) DMSA, Tc-99m MIBI, galyum 68 Ga-68 PET/CT, flor 18 F18-DOPA tüm vücut tarama ile araştırılır. 

Bu takip; bazı tiroit medüller kanseri hastalarında ömür boyu sürerken, diğer bazı hastalar 5 yıl takipten sonra uzun aralıklı kontrol şartı ile takipten çıkarılabilir.

4) Anaplastik Tiroid Kanserleri

Tiroit anaplastik kanseri; insanda görülebilecek en agresif ve en ölümcül kanser türüdür. Teşhis konulduktan sonra aylar içinde hastanın kaybedilmesi nadir değildir. O nedenle tiroit anaplastik kanseri şüphesi varsa tanı ve tedavide çok hızlı hareket edilmelidir. Hem boyundaki tiroide yakın lenf düğümlerine hem de uzak lenf düğümleri, organlar ve dokulara hızla yayılabilir.

Anaplastik tiroit kanserleri; ya direk olarak tiroit anaplastik kanseri gelişir ya da tiroit papiller kanserinin anaplastik tiroit kanserine dönüşümü sonucu ortaya çıkabilir.

Genel mesleki anlayış olarak; tiroit anaplastik kanseri; kalıcı küratif tedavisi güç ve hatta imkansız bir kanser türüdür.

Anaplastik tiroit kanserlerinin tanısı (teşhisi) için:
•    a) Muayene, 
•    b) Kanda tiroid hormonları ölçümleri, 
•    c) Troid ultrasonografisi, 
•    d) Tiroid sintigrafisi, 
•    e) Tiroit ince iğne aspirasyon biyopsisi ile tanı konulur.
uygulanabilir. Ancak diğer tiroit hastalıklarından ayırt etmek için (ayırıcı tanıda) başka bazı ilave testler ve incelemeler de yapılabilir.

Anaplastik tiroit kanserinin tedavisi

Anaplastik tiroit kanserini yok edecek rutin bir tedavi yöntemi henüz yoktur. Tiroit anaplastik kanseri tedavisindeki amaç; hastanın ömrünü mümkün olduğunca uzatabilmek ve hayat kalitesini olabildiğince yüksek/makul bir seviyede tutmayı hedefler. Hastalara tanı konulduktan sonra hızla ameliyat edilip radyoterapi ve yeni bazı kemoterapi ilaçları uygulanabilir. Ancak tiroit anaplastik kanserli hastanın klinik durumuna göre ilave tedaviler de uygulanabilir.

Anaplastik troid kanseri tedavisinde; radyoaktif iyot tedavisinin bir yeri yoktur. Tiroit anaplastik kanserinin tedavisi; Tıbbi Onkoloji Uzmanı ve/veya Radyasyon Onkolojisi Uzmanı tarafından yapılır.

Anaplastik Tiroid Kanserinin Tedavi Sonrası Takibi

Tiroit anaplastik kanserinde tedavi sonrası takip; hastanın klinik durumuna göre; Tıbbi Onkoloji Uzmanı ve/veya Radyasyon Onkolojisi Uzmanı tarafından yapılır.

Not: Bu sayfa güncellenebilir, bilgilerde küçük değişiklikler, düzeltmeler, ilaveler olabilir.

Anasayfaya dön...